Το αόρατο μαχαίρι

- Τι θα κάνεις την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου; ρωτάει το πρόβατο το λιοντάρι.

- Την ημέρα τίποτα, το βράδυ όμως πολλά, απαντάει καθώς ακονίζει τα νύχια του.

Από πίσω το κοράκι να ουρλιάζει: ΕΙΝΑΙ ΕΥΑΛΩΤΕΣ!

Και την ίδια ώρα, αλλά σε άλλη εποχή, ένα ζευγάρι αναπολεί το μαχαίρι που τους σκότωσε.

Οι καλύτερες ατάκες του The Wire

Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχουμε ανακαλύψει τις αμερικάνικες σειρές και ο ενθουσιασμός μας θυμίζει τον αλκοολικό που μεθάει με Θεία Κοινωνία, καθώς επιτέλους ξεφύγαμε από την ηλιθιότητα της ελληνικής τηλεόρασης. Ο Μπέζος, ο Ρώμας και τα υπόλοιπα ''αστέρια'' της εγχώριας TV αντικαταστάθηκαν με τα Φιλαράκια και το Big Bang Theory αρχικά και μετέπειτα με Game of Thrones, Sons of Anarchy, Breaking Bad κτλ.

Και εκεί που γελάγαμε με πρωτότυπα αστεία για πεθερές και σοκαριζόμασταν με τα φιλιά μεταξύ ανδρών του Παπακαλιάτη, ήρθε η αμερικάνικη πραγματικότητα να μας βγάλει από τη ζούγκλα των κατάλοιπων της επαρχιώτικης νοοτροπίας του μέσου βλαχοαστού της Ευρώπης και να μας κλείσει το μάτι επιδεικτικά η εξέλιξη της τέχνης.

Το The Wire είναι ότι καλύτερο έχει παρουσιάσει η αμερικάνικη τηλεόραση. Είναι μακράν η ποιοτικότερη σειρά που έχει βγει και δεν είναι τυχαία η βαθμολογία που έχει στο imdb(9,4). Πρόκειται για μια αστυνομική σειρά( του HBO φυσικά) η οποία παρουσιάζει όλα τα στρώματα της παρακμής του συστήματος μιας σύγχρονης μεγαλούπολης. Κάθε μια από τις πέντε σεζόν της πιάνει και ένα διαφορετικό παρακλάδι της αστικής σαπίλας. Η παράνομη διακίνηση ναρκωτικών και ο τρόπος αντιμετώπισης τους, το λιμενικό σύστημα και η αποσύνθεση των συνδικαλιστικών σωματείων, η γραφειοκρατία, το εκπαιδευτικό σύστημα και τα ΜΜΕ είναι οι βάσεις κάθε μιας από τις πέντε καταπληκτικές σεζόν.

Με τον ρεαλισμό να τσακίζει κόκαλα και με τη όσο πιο απλοϊκή γίνεται σκηνοθεσία(πολλές φορές νομίζεις ότι παρακολουθείς ντοκιμαντέρ). Με πάρα πολλούς ημιερασιτέχνες ηθοποιούς(πολλοί από αυτούς ήταν και στην πραγματικότητα εγκληματίες). Μια σειρά που διδάσκεται σε πανεπιστήμια όπως το Χάρβαρντ και είναι η αγαπημένη του Μπαράκ Ομπάμα. Όποιος κάτσει και την παρακολουθήσει πολύ δύσκολα θα μπορέσει να απολαύσει ξανά παρόμοιου είδους σειρές και ταινίες.

Σε κάποιο άλλο κείμενο θα κάτσω να αναλύσω τις σεζόν και τους χαρακτήρες της, σε αυτό όμως θα σημειώσω τις καλύτερες ατάκες. Όταν ξεκινάει κάθε επεισόδιο(μετά τους τίτλους αρχής) αναγράφεται μια φράση που θα ειπωθεί αργότερα από κάποιον πρωταγωνιστή της σειράς. Είναι στο κλασσικό μοτίβο που θα έχετε δει όλοι με κάποια ''σοφά'' αποφθέγματα. Και ενώ μπορεί να φαίνεται πολύ βαθυστόχαστη σαν φράση ή αντίθετα πολύ απλοϊκή, όταν την δεις να επαναλαμβάνεται στην κανονική ροή της σειράς αποκτάει εντελώς άλλη υπόσταση(ανάλογα με το ποιος τι λέει και σε τι συνθήκες).

Πρόκειται για ότι πιο φιλοσοφικά ιδιοφυές έχω δει! Πραγματικά δεν έχω λόγια για να περιγράψω το μεγαλείο της συγκεκριμένης ιδέας, πρέπει να την δείτε και θα με καταλάβετε. Ξεκινάμε λοιπόν.

''You cannot lose, if you do not try'' Marla Daniels - ''Δεν χάνεις, αν δεν παίξεις''

*****

''The king stay the king'' D'Angelo - ''Ο βασιλιάς παραμένει βασιλιάς''

*****

''Come at the king, you best not miss'' Omar - ''Έλα στο βασιλιά, αλλά μην αστοχήσεις''

*****

''all in the game...'' Traditional West Baltimore - ''...όλα είναι στο παιχνίδι''

*****

''If I hear music, I'm gonna dance.'' Greggs - ''Αν ακούσω μουσική, χορεύω''

*****

''It don't matter that some fool say he different...'' D'Angelo - ''Δεν παίζει ρόλο αν ένας ηλίθιος πει ότι διαφέρει...''

*****

''Don't worry, kid. You're still on the clock'' Horseface - '' Μην ανησυχείς, είσαι ακόμα εδώ''

*****

''The world is a smaller place now'' The Greek - ''Ο κόσμος έγινε μικρότερος''
Υ.Γ. Ναι, έχει και ελληνική μαφία!

*****

''Business. Always business'' The Greek - ''Δουλειά. Πάντα δουλειά.''

*****

''Don't matter how many times you get burnt, you just keep doin' the same'' Bodie - '' Όσες φορές και αν καείς, συνεχίζεις να κάνεις τα ίδια''

*****

''The gods will not save you'' Burrell - '' Οι θεοί δεν θα σε σώσουν''

*****

''I had such fuckin' hopes for us'' McNulty - ''Είχα τόσες γαμημένες ελπίδες για μας''

*****

''Crawl, walk, and then run'' Clay Davis - ''Σύρσου, περπάτα και μετά τρέξε''

*****

''...while you're waiting for moments that never come'' Freamon - ''...ενώ εσύ περιμένεις για στιγμές που δεν έρχονται ποτέ''

*****

''Call it a crisis of leadership'' Proposition Joe - ''Ονόμασε το κρίση ηγεσίας''

*****

''We ain't gotta dream no more, man'' Stringer Bell - ''Δεν έχουμε πια όνειρο, φίλε''

*****

''Lambs to the slaughter here'' Marcia Donnelly - ''Πρόβατα για σφαγή''

*****

''I still wake up white in a city that ain't'' Carcetti - ''Πάλι ξυπνάω λευκός σε μια πόλη που δεν είναι''

*****

''I love the first day, man. Everybody are friendly an' shit'' Namond Brice -  ''Αγαπώ την πρώτη μέρα. Όλοι είναι φιλικοί και μαλακίες''

*****

''No one wins. One side just loses more slowly'' Prez - ''Κανείς δεν κερδίζει. Απλώς η άλλη πλευρά χάνει πιο αργά''

*****

''If you with us, you with us'' Chris Partlow - ''Αν είσαι μαζί μας είσαι μαζί μας''

*****

''World goin' one way, people another'' Poot - ''Ο κόσμος πάει απ'τη μια, οι άνθρωποι απ'την άλλη''

*****

''You play in dirt, you get dirty'' McNulty - ''Όταν παίζεις στη βρομιά, βρομίζεσαι''

*****

''The bigger the lie, the more they believe'' Bunk - ''Όσο πιο μεγάλο το ψέμα, τόσο πιο πολύ το πιστεύουν''

*****

''They're dead where it doesn't count'' Fletcher - ''Πέθαναν εκεί που δεν μετράει''

Ghost Dog: The Way of the Samurai - Ghost Dog: Ο Τρόπος των Σαμουράι (1999)

Το Ghost Dog: The Way of the Samurai είναι η αγαπημένη μου ταινία από τον μεγάλο σκηνοθέτη που ακούει στο όνομα Τζιμ Τζάρμους. Είναι η κλασσική περίπτωση ταινίας που δεν έχει την αναγνώριση που της αξίζει, αλλά που κάθε πιστός του ανεξάρτητου αμερικάνικου κινηματογράφου πρέπει να την δει.

Η υπόθεση είναι η εξής. Ο Ghost Dog είναι ένας εκτελεστής που δουλεύει για έναν μαφιόζο επειδή του είχε σώσει κάποτε τη ζωή και είναι πιστός στους κώδικες των Σαμουράι. Μέχρι που η ιταλική μαφία αποφασίζει να τον καθαρίσει και εκείνος στρέφεται εναντίον τους αφού έχουν σκοπό να σκοτώσουν και τον ευεργέτη του.

Στο παρακάτω βίντεο είναι η αγαπημένη μου σκηνή από την ταινία. Η προπόνηση του Ghost Dog στην ταράτσα που μένει σε μαγεύει, ενώ το underground hip hop instrumental του RZA έρχεται και δένει την σκηνή.

Πρώτα από όλα, ας υποκλιθούμε όλοι στο τεράστιο ταλέντο του Φόρεστ Γουίτακερ. Το ιδιαίτερο βλέμμα του, λόγω μιας πάθησης στο μάτι την αμβλυωπία, γνωστή και ως ''τεμπελιά του οφθαλμού'', σε μαγνητίζει από την αρχή μέχρι το τέλος. Τον βάζω σε μια ξεχωριστή κατηγορία ηθοποιών, μαζί με τους Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν και Χοακίν Φίνιξ, που ξεκίνησαν ως οι ιδανικοί ερμηνευτές δεύτερων ρόλων και εξελίχθηκαν στους πιο ταλαντούχους ηθοποιούς της γενιάς τους.

Η μοναξιά, η αντισυμβατικότητα της ζωής του, η ιδιότυπη αίσθηση της ελευθερίας που τονίζεται με την διαμονή του σε ταράτσα δίπλα σε ένα περιστερώνα και η αποκοπή του από τον πραγματικό κόσμο είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά του πρωταγωνιστή. Ο Τζάρμους αρέσκεται να έχει ως βάση την μοναχική πορεία ενός ανθρώπου στη ζωή και φαίνεται και από προηγούμενες ταινίες του( πχ. Dead Man, Broken Flowers, Down by Law κτλ).

Και έχουμε λοιπόν για πρωταγωνιστή έναν μαύρο Σαμουράι! Τα κειμενάκια από το βιβλίο των Σαμουράι που εμφανίζονται, ανά τακτά χρονικά διαστήματα μέσα στη ταινία, είναι και η ουσία της. Θα αντιγράψω μερικά από αυτά που μου έκαναν την μεγαλύτερη αίσθηση.

****

Είναι σίγουρο ότι δεν υπάρχει τίποτα άλλο εκτός από το στιγμιαίο σκοπό της στιγμής. Ολόκληρη η ζωή του ανθρώπου είναι μια διαδοχή από την μια στιγμή στην άλλη. Αν κάποιος κατανοεί πλήρως την παρούσα στιγμή δεν υπάρχει τίποτα άλλο να κάνει και τίποτα άλλο να επιδιώξει.

****

Είναι μια καλή οπτική γωνία να βλέπεις τον κόσμο σαν ένα όνειρο. Όταν σου συμβεί κάτι που μοιάζει με εφιάλτη, θα ξυπνήσεις και θα πεις στον εαυτό σου ότι ήταν απλά ένα όνειρο. Λέγεται ότι ο κόσμος που ζούμε δεν είναι πολύ διαφορετικό από αυτό.

****

Υπάρχει κάτι που μπορείς να μάθεις από μια δυνατή βροχή. Όταν ξεσπάσει καταιγίδα, προσπαθείς να μην βραχείς και τρέχεις κατά μήκος του δρόμου. Αν και περπατάς κάτω από τις μαρκίζες των σπιτιών, πάλι βρέχεσαι. Αν το συνειδητοποιήσεις από την αρχή, δεν θα σαστίσεις αν και πάλι γίνεις μούσκεμα. Αυτή η γνώση ισχύει για όλα τα πράγματα.

****
Και το τελευταίο με το οποίο κλείνει η ταινία.

Στην περιοχή Καμιγκάτα έχουν ένα είδος κουτιού για κολατσιό. Το χρησιμοποιούν για μια ημέρα παρατήρησης λουλουδιών. Στην επιστροφή το πετούν και το τσακίζουν με τα πόδια. Το τέλος είναι σημαντικό για όλα τα πράγματα.

Και τα κείμενα των Σαμουράι δεν είναι τα μοναδικά φιλοσοφικά ερεθίσματα της ταινίας. Ο Τζάρμους καταφέρνει, χωρίς να κουράζει ούτε μια στιγμή αφού η υπόθεση είναι πολύ απλή και ευχάριστη, να περάσει ένα σωρό μηνύματα.

Ο καλύτερος φίλος του Ghost Dog είναι ένας παγωτατζής που δεν μιλάει καν την ίδια γλώσσα. Το βάθος μιας ουσιαστικής ανθρώπινης σχέσης σε αντιδιαστολή με την μέση παρακμή που επικρατεί σήμερα. Τα καρτούν που βλέπει στο τέλος η κόρη του αρχιμαφιόζου, που κοντράρονται βγάζοντας συνεχώς όλο και πιο μεγάλα όπλα από την τσέπη τους. Πόσο πιο απλοϊκά να περάσεις την μεγαλύτερη αλήθεια του κόσμου μας;

Και κλείνω με μια ατάκα από την ταινία αυτή την κριτική, αφού πρώτα παροτρύνω όλους τους σινεφίλ να απολαύσουν αυτό το μικρό αριστούργημα.

O Ghost Dog πυροβολεί δυο κυνηγούς που μόλις έχουν σκοτώσει μια αρκούδα και ακολουθεί ο διάλογος με τον ένα από αυτούς πριν τον αποτελειώσει.

Ghost Dog: Ξέρεις, αρχαίοι πολιτισμοί θεωρούσαν τις αρκούδες ισότιμες των ανθρώπων.

Κυνηγός: Εδώ, όμως, δεν είναι αρχαίος πολιτισμός.

Ghost Dog: Καμιά φορά είναι.
(Και τον σκοτώνει)

Sin City - Αμαρτωλή Πόλη (2005)

Το Sin City πρόκειται για ένα κινηματογραφικό αριστούργημα του Αμερικάνικου σινεμά. Αποτελεί πιστή μεταφορά του πασίγνωστου κόμικ του Φρανκ Μίλλερ στην μεγάλη οθόνη. Ας ξεκινήσουμε με λίγα λόγια για την υπόθεση.

Οι τρεις ιστορίες του έργου διαδραματίζονται στην Basin City( το πλήρες όνομα της). Οι περιπέτειες των διάφορων περίεργων τύπων που ζουν στην πόλη-συνώνυμο της εγκληματικότητας είναι το κυρίαρχο θέμα της ταινίας. Ένα συνταξιούχος αστυνομικός που προσπαθεί να σώσει ένα κοριτσάκι από τα χέρια ενός πλούσιου παιδεραστή, ένας περιθωριακός, άσχημος και μισότρελος εγκληματίας που ψάχνει να βρει τον δολοφόνο της μοναδικής γυναίκας που του έδειξε λίγη τρυφερότητα στη ζωή του και η προσπάθεια ενός πρώην δολοφόνου να σώσει τις πόρνες της πόλης από την οργή των αστυνομικών μετά την δολοφονία ενός εξ αυτών.

Το Sin City από την πρώτη στιγμή σε κερδίζει και η παρακάτω εναρκτήρια σκηνή της ταινίας, που σκηνοθέτησε ο Ρόμπερτ Ροντρίγκεζ , λέγεται ότι έπεισε τον Φρανκ Μίλλερ να συμμετέχει στην σκηνοθεσία της.

Πρώτα από όλα, η noir ατμόσφαιρα της ταινίας είναι φανταστική. Αν είχε σκηνοθετηθεί μερικές δεκαετίες νωρίτερα και δεν είχε την ''στάμπα'' της εμπορικότητας και την υποβαθμισμένη ετικέτα του κόμικ στοιχείου θα θεωρούνταν ήδη από τις κορυφαίες στο είδος της.

Τα χρώματα και η εναλλαγή τους κυριολεκτικά σε μαγεύουν. Με βάση το ασπρόμαυρο και με πινελιές χρώματος στα πιο τέλεια σημεία( πχ. το κόκκινο φόρεμα της Shelton, η κόκκινη καρδιά του κρεβατιού που έκανε έρωτα ο Marv με την Goldie, η εναλλαγή πράσινου, μπλε, κίτρινου και κόκκινου στην απίθανη σκηνή στο αμάξι με τον Dwight και τον Jackie Boy, το σιχαμένο κίτρινο του Yellow Bastard κτλ ).

Η σκηνοθεσία του Ρόμπερτ Ροντρίγκεζ είναι αναπάντεχα καλή, αν και πρέπει να δώσουμε και ένα μεγάλο credit στον Κουέντιν Ταραντίνο ο οποίος εμφανίζεται με ένα σκηνοθετικό guest(!). Βεβαίως, η συμμετοχή του Φρανκ Μίλλερ( ενός θρύλου της ένατης τέχνης και δημιουργού του κόμικ ) στην σκηνοθεσία αποτελεί εχέγγυο ποιότητας.

Το cast της ταινίας είναι καταπληκτικό και απαρτίζεται από την αφρόκρεμα του Χόλιγουντ. Κρατήστε την αναπνοή σας και έχουμε και λέμε. Μπρους Γουίλις, Μίκι Ρουρκ, Κλάιβ Όουεν, Μπενίσιο Ντελ Τόρο, Ελάιζα Γουντ, Τζέσικα Άλμπα, Μάικλ Μάντσεν, οι αδικοχαμένοι Μάικλ Κλαρκ Ντάνκαν και Μπρίτανι Μέρφι και πολλοί άλλοι αποτελούν μια κινηματογραφική Dream Team στα χέρια και στα όνειρα κάθε σκηνοθέτη.

Οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών είναι σε πολύ καλό επίπεδο, αλλά ιδιαίτερη μνεία θα κάνω στον Μίκι Ρουρκ ο οποίος απογειώνει τον χαρακτήρα του, ίσως γιατί σε μεγάλο βαθμό παίζει και τον εαυτό του. Οι Ντελ Τόρο και Όουεν είναι εκπληκτικό δίδυμο και η σκηνή στην τουαλέτα όπου συνυπάρχουν σχεδόν επική.

Η ατμόσφαιρα της παρακμής και της μοναξιάς που σου δημιουργεί η σκοτεινή αυτή πόλη είναι μοναδική και εμπνέει αφόρητα. Βεβαίως, σε μια ταινία που συμμετέχουν οι Ροντρίγκεζ και ο Ταραντίνο δεν γίνεται να μην υπάρχουν αμέτρητες στιγμές βίας και αίμα με το κιλό, αλλά όλα γίνονται με τόσο υψηλό δείκτη αισθητικής που δεν ενοχλεί στο ελάχιστο.

Εξάλλου, πρόκειται για την μεταφορά του κόμικ στον κινηματογράφο και σε αυτό τουλάχιστον μπορούμε να πούμε ότι παίρνουν άριστα. Είναι σαν να βλέπεις τις σελίδες του αυτούσια προσαρμοσμένες στο πανί. Η εικόνα είναι τόσο θελκτική που σχεδόν θα ήθελες να ζεις σε μια παρόμοια πόλη που αντικατοπτρίζει την γοητεία της αστικής κόλασης μιας οποιαδήποτε μεγαλούπολης.

Θα μπορούσα να γράφω με τις ώρες, αλλά θα κλείσω με μερικές από τις αγαπημένες μου ατάκες από το Sin City. Η ταινία είναι άκρως ψυχαγωγική ακόμα και για τους μη-φαν αυτού του είδους και βλέπεται ευχάριστα. Την συνιστώ ανεπιφύλακτα σε όσους αρέσουν τα film noir και η σκοτεινή αισθητική. Πρόκειται σίγουρα για μια απ'τις καλύτερες ταινίες του 21ου αιώνα και κατέχει δίκαια μια θέση στην σινεφίλ καρδιά μου.

Marv: This is blood for blood and by the gallons. These are the old days, the bad days, the all-or-nothing days. They're back! There's no choices left. And I'm ready for war.

****

Lucille: Prison was hell for you Marv, it's gonna be life this time.

Marv: Hell is waking up every goddamn day and not even knowing why you're here.

****

Priest: ...ask yourself if that corpse of a slut is worth dying for.

Marv: Worth dying for.
[shoots priest]

Marv: Worth killing for.
[shoots him again]

Marv: Worth going to hell for.
[shoots him again]

Marv: Amen.

****

Υ.Γ.

Η καλύτερη ατάκα της ταινίας που θα έπρεπε να είναι και το τυπικό τέλος της, ίσως το μοναδικό ουσιαστικό ψεγάδι της.

John Hartigan: An old man dies. A young woman lives. A fair trade...

Δεν μιλάγαμε καν την ίδια γλώσσα

Δεν μιλάγαμε καν την ίδια γλώσσα. Παρ'όλα αυτά τα μάτια της ήταν μια ιδιόμορφη δημιουργία ανάμνησης. Τα μαλλιά της και τα χέρια της. Και η μπύρα μου.

Το κενό μεταξύ μας δεν ήταν απόρροια της γλώσσας και του ανώφελου της, εκ των πραγμάτων, σύντομης σχέσης μας. Το κενό ήταν η πληγή μας. Το παρελθόν της και το μέλλον μου. Το ποτήρι είναι μισοάδειο και η νύχτα στην ακμή της.

Ίσως και να την είχα ερωτευτεί. Ίσως και να με είχε στείλει αδιάβαστο. Ίσως να γράψω ένα ποίημα για το πρόσωπο της. Ίσως και να μην το μάθει ποτέ.

Αποφεύγει το βλέμμα μου με χαρακτηριστική ευλάβεια. Ο κίνδυνος της αγάπης παραμονεύει και δεν την αδικώ γι'αυτό. Τι άλλο να πούμε; Μιλάμε ήδη εδώ και πέντε λεπτά.

Ήρθε η ώρα να πούμε καληνύχτα που μπορεί να έχει και μικρή δόση αντίο. Παράξενος τρόπος προσέγγισης. Όπως και να χει ας πιούμε περισσότερο κρασί.

Χειμώνας σε φιλικό σπίτι

Χειμώνας σε φιλικό σπίτι. Μια φωτιά έκαιγε μπροστά μου και μέσα μου ταυτόχρονα. Το κρασί η μόνη σταθερά για αυτό το βράδυ. Η συζήτηση είχε πάρει παράξενη τροπή, αλλά δεν ειπώθηκε τίποτα άξιο σημασίας, όπως πάντα άλλωστε. Ή σχεδόν πάντα, δεν είμαι σίγουρος. Ποτέ δεν ήμουν.

Απ'έξω η θάλασσα να υπενθυμίζει την ματαιότητα και ο ουρανός μόνιμη προσπάθεια έμπνευσης. Δυο κιθάρες και μια καλή φωνή ήταν προάγγελος διασκέδασης. Ή για να το διατυπώσω καλύτερα απόπειρα διασκέδασης.

Άκουσα την φωνή της καθώς έμπαινε στο σπίτι και ένιωσα την απειλή της προσμονής στο μουδιασμένο μου μυαλό. Περάσαν τόσα χρόνια από εκείνες τις λίγες νύχτες που στην φαντασίωση του μονόπλευρου έρωτα μου πίστευα ότι ήταν δίκη μου. Το σημάδι της μονίμως χαραγμένο πάνω μου και το χαμόγελο της εκκίνηση ζωής.

Δεν είχα πιει αρκετά για να της μιλήσω. Δεν είχα πιει αρκετά για να την κοιτάξω. Δεν είχα πιει αρκετά για να βρίσκομαι στο ίδιο δωμάτιο μαζί της. Δεν είχα πιει αρκετά για να αντέξω την ειρωνεία ενός ψέματος. Όπως και να χει, δεν είχα πιει αρκετά.

Η επιτηδευμένη απόσταση της επικοινωνίας μεταξύ των ''φίλων'' που τα πίνουνε και τραγουδάνε εν μέσω μιας γενικότερης λανθασμένης αντίληψης για τον ρόλο της ευτυχίας κατά την διάρκεια των διακοπών, ήταν το ιδανικό μέρος για να κρυφτώ για το υπόλοιπο της βραδιάς. Όταν ενώνονται πολλές προσωπικές μοναξιές δημιουργείται το χάσμα της ηλιθιότητας.

Από κρασί το γύρισα σε τσίπουρο και αυτή ήταν η μοναδική ευχάριστη εξέλιξη. Έγραψα πέντε ποιήματα με ακατάληπτους στίχους σε μια οθόνη αφής. Αυτό είναι το καλό με την τεχνολογία. Είναι συνυφασμένη με το τίποτα στην μέση χρήση της και δεν σε υποψιάζεται κανείς.

Το τραγούδι ξεκινάει. Τα βλέμματα ανταμώνουν. Μια ελπίδα πάει στο διάολο και ξαναγυρνάει. Μια μάσκα κάνει εντυπωσιακή εμφάνιση. Η φωτιά σιγοκαίει. Ένα κύμα σκάει στην γνώριμη παραλία της μελαγχολίας. Και η προσομοίωση της δυστυχίας περιμένει στην γωνία.

Συνεχίζεται...

Κρασί εγώ, χαμόγελο αυτή

Μακριά ο χωρισμός
και δίπλα μου παλιά αγάπη,
είναι τα μάτια της γλυκιά αυταπάτη
και ο φόβος της εχθρός.

Φαντάστηκα την υπομονή
πληγώθηκα σε μια ώρα,
κρασί εγώ, χαμόγελο αυτή,
συνδυασμός σωστός
στο τότε και στο τώρα.

Χριστούγεννα με έναν λύκο

Ένιωσε την κόλαση του Δάντη
ουρλιάζοντας ο λύκος του γιατί,
είναι η νύχτα συναίσθημα και απάτη
Χριστούγεννα ξανάνιωσε μια φλόγα ποιητική.

Ταξίδι με μια ανάμνηση

Κοίταζα τα φώτα του κενού
και η αγάπη έρμαιο στην θάλασσα της μνήμης,
είναι μια καρδιά με υπόσταση θεού
μια ανάμνηση στις νύχτες της Μεσσήνης.

Φρέσκος πόνος, ταξίδι του θανάτου
και ηρέμησα σε ύπνο διπλανού,
οχύρωσα τις λέξεις μου με οράματα νεκρού
και οι στίχοι γίναν αίμα που τρέχει απ'τον νου.

Κάποτε στο τώρα, μαζί και χώρια

Δεξιά και αριστερά
δυο μέτρα και μια ημέρα,
με βλέμματα την είχα αγκαλιά
η μόνη αλήθεια στα χρόνια τα χαμένα.

Wild Strawberries - Άγριες Φράουλες (1957)

Οι Άγριες Φράουλες είναι μια ταινία σταθμός στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου. Δεν νοείται σινεφίλ, που σέβεται τον εαυτό του, να μην την έχει δει. Ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, απ΄τους κορυφαίους κινηματογραφιστές της ιστορίας σύμφωνα με τον Κιούμπρικ, αποτελεί την Σουηδική ονείρωξη κάθε λάτρη της μεγάλης οθόνης.

Η υπόθεση είναι η εξής. Ο Ίσακ Μποργκ είναι καθηγητής ιατρικής ο οποίος πρέπει να ταξιδέψει στην Στοκχόλμη για να παραλάβει ένα τιμητικό βραβείο για τα 50 χρόνια προσφοράς στο επάγγελμα του. Μετά από έναν παράξενο εφιάλτη αποφασίζει να ταξιδέψει με αυτοκίνητο μαζί με την νύφη του Μαριάν. Στο ταξίδι αυτό θα συναντήσει διάφορα πρόσωπα που θα του φέρουν στο μυαλό αναμνήσεις του παρελθόντος, σκέψεις για την κενότητα της ύπαρξης του και μια χωρίς τελειωμό φιλοσοφική αναζήτηση για την ζωή και το θάνατο.

Πριν σχολιάσω και εξηγήσω( απ'την δική μου οπτική γωνία ) την ταινία, παρακαλώ όποιον διαβάζει αυτό το κείμενο, να δει το παρακάτω βίντεο και να σηκωθεί και να χειροκροτήσει προς ένδειξη σεβασμού στην τέχνη. Η συγκεκριμένη σκηνή είναι ποίηση, είναι ζωγραφική, είναι ο επίγειος θεός, είναι η ελπίδα ότι μπορείς να δεις τον ουρανό, είναι το πνεύμα και η σκέψη, είναι η ζωή.

Είναι ένας εφιάλτης. Είναι πραγματικότητα; Είναι φαντασία; Είναι και τα δυο. Ένας άδειος δρόμος με ερειπωμένα σπίτια. Το αληθινό πρόσωπο της κοινωνίας πίσω από την μάσκα της συντροφικότητας. Ένα ρολόι χωρίς δείκτες. Δηλαδή ένα άχρηστο ρολόι. Η αοριστία του χρόνου. Η ματαιότητα του χρόνου.

Δυο μάτια σε κοιτάνε κάτω από το τίποτα του χρόνου. Είναι τα δικά σου μάτια μέσα απ' τον καθρέφτη του υποσυνείδητου. Ο ήχος της καρδιάς που χτυπάει έντονα. Είναι η συνειδητοποίηση της ζωής που χάθηκε μέσα στην συμβατικότητα. Είναι η ζωή που δεν έζησες. Είναι η σιωπή που απόφευγες, αλλά τώρα σου χτυπάει την πόρτα.

Ξάφνου ένας άνθρωπος μες στην ερημιά. Επιτέλους, ένας άνθρωπος να μιλήσεις. Μια ελπίδα που θα σε σώσει από την σιωπή, την σκέψη και την αυτοκριτική. Πας να τον πλησιάσεις, έχει γυρισμένη την πλάτη. Όπως γυρισμένη την πλάτη σου έχουν όλοι οι άνθρωποι που συναναστράφηκες σε όλη σου την ζωή. Και όταν πλησιάζεις κοντά τους για να επικοινωνήσεις, να γλιτώσεις από την μοναξιά; Μια μάσκα.

Σε τρομάζει η μάσκα, αλλά κάτω από την μάσκα κρύβεται ένας νεκρός. Ένας νεκρός που δεν τόλμησε να ζήσει, να απομακρυνθεί απ΄την ασφάλεια της μάσκας.Οι καμπάνες χτυπάνε. Δυο μαύρα άλογα σέρνουν το κάρο και εσύ τα παρακολουθείς. Έτσι παρακολουθείς και τον δικό σου θάνατο μέσα στην υποτιθέμενη ζωή.

Το κάρο βρίσκει εμπόδιο σε μια λάμπα. Σπάει μια ρόδα και πάει να σε χτυπήσει. Το πρώτο ταρακούνημα του πνεύματος που επαναστατεί και θέλει να σε ειδοποιήσει. Πέφτει κάτω η κάσα. Πας να δεις το περιεχόμενο και βλέπεις την αλήθεια κατάματα. Το πνεύμα σου τα κατάφερε. Ο νεκρός μες στην κάσα είσαι εσύ. Ξυπνάς από τον εφιάλτη(;). Είναι νωρίς ή αργά;

Μια συγκλονιστική σκηνή, μια αποκάλυψη. Ο καθηγητής ξυπνάει και αποφασίζει να πάει στην Στοκχόλμη με το αυτοκίνητο. Ένα μικρό βήμα για την διάλυση της ρουτίνας και του θανάτου. Μια μικρή ανάσα ζωής που ανταποδίδεται. Η νύφη του και συνταξιδιώτης του σε αυτό το παράξενο ταξίδι, του φανερώνει αλήθειες για τον εαυτό του. Δεν δίνει σημασία. Την αλήθεια την βρίσκει κανείς μόνος του.

Κάνουν στάση στο σημείο που περνούσε τα παιδικά του χρόνια και οι αναμνήσεις ζωντανεύουν. Τα λάθη του παρελθόντος κάνουν την εμφάνιση τους. Λάθη που είχε κρύψει καλά χάνοντας τον εαυτό του στην δουλειά. Ο αδερφός του που του έκλεψε τον εφηβικό του έρωτα και η παρωδία της οικογενειακής ατμόσφαιρας που τον σημάδεψε. Η προδοσία της οικογένειας, η βάση που έχει ανάγκη κάθε άνθρωπος είχε γκρεμιστεί από νωρίς.

Και τότε εμφανίζεται μια κοπέλα να του θυμίσει τον αγνότητα του έρωτα που είχε ξεχάσει. Μαζί με τους δυο μνηστήρες της. Τους παίρνουν μαζί και στον δρόμο συναντάνε την προσωποποίηση της παρακμής μιας ανθρώπινης σχέσης. Ένα ζευγάρι που έχασε τον δρόμο του και ένα ατύχημα που γίνεται η αφορμή να σπάσει το γυαλί της ρουτίνας και να πέσουν οι μάσκες μιας συμβατικής σχέσης.

Στην επόμενη στάση που κάνουνε έχουμε την δεύτερη αγαπημένη μου σκηνή. Οι δυο μνηστήρες της Σάρα έχουν μια έντονη αντιπαράθεση. Και που είναι το περίεργο θα αναρωτηθείτε; Μα ο ένας είναι γιατρός και ο άλλος ιερέας. Η αιώνια σύγκρουση επιστήμης και θρησκείας με τρόπαιο τον λαό και στον συγκεκριμένο συμβολισμό την γυναίκα.

Και στην κορύφωση της σκηνής όταν ζητάνε από τον καθηγητή να πάρει θέση στην διαμάχη τους αυτός απαντάει απαγγέλοντας ένα ποίημα και μάλιστα ερωτικό. Πάλι η τέχνη θα βγει νικήτρια από αυτή την διαμάχη. Η τέχνη θα θριαμβεύσει, η τέχνη είναι η σωτηρία. Και η βάση της τέχνης είναι η αγάπη.

Μετά έχουμε την επίσκεψη στην ψυχρή και απόμακρη μητέρα του. Το ρολόι που θα κάνει δώρο στον αδερφό του, που του έκλεψε τον έρωτα της ζωής του, είναι το ρολόι του εφιάλτη, χωρίς δείκτες. Ο χρόνος σταμάτησε στο τραύμα του παρελθόντος. Πενήντα χρόνια πέρασαν για να βγει στο συνειδητό μέρος του μυαλού του.

Στην συνέχεια έχουμε και το δεύτερο όνειρο. Το κοίταγμα στον καθρέφτη και η αυτοκριτική μέσω της ανασκόπησης μιας ολόκληρης ζωής. Η δίκη που γίνεται πολύ αργά και η ποινή που δεν είναι ο θάνατος που θα έρθει, αλλά ο θάνατος που πέρασε. Ο θάνατος μέσα στην ζωή.

Και τέλος, η άρνηση του γιου του να φέρει στον κόσμο ένα παιδί. Στην συζήτηση που έχει στο αμάξι με την γυναίκα του είναι κατηγορηματικός. Αυτή θέλει να ζήσει, αυτός θέλει να πεθάνει. Έχουμε ξεκάθαρη αναφορά στην θεωρία του Φρόυντ και στις δυο βασικές ενορμήσεις του Εκείνου, Έρως και Θάνατος.

Αν και πολλές ταινίες του Μπέργκμαν είναι βαριές και χρειάζεται να ζοριστείς για να τις δεις, πόσο μάλλον να τις κατανοήσεις, η συγκεκριμένη αποτελεί τον τέλειο συνδυασμό κουλτούρας και ψυχαγωγίας. Σε κανένα σημείο δεν είναι κουραστική και ο ρυθμός είναι πολύ καλός.

Οι εναλλαγές του φωτισμού, η εικόνα και τα ωραία πλάνα σε μαγεύουν. Η ερμηνεία του Victor Sjostrom είναι καταπληκτική, ίσως σημαντικό ρόλο να έπαιξε ότι βρισκόταν σε παρόμοια θέση με τον πρωταγωνιστή και μπόρεσε να δώσει το απαραίτητο βάθος στον χαρακτήρα του. Τρία χρόνια αργότερα πέθανε σε ηλικία 80 χρονών, ήταν η τελευταία του παρουσία στον κινηματογράφο. Και οι υπόλοιπες ερμηνείες ήταν πολύ καλές χωρίς όμως να ξεχωρίζει κάποιος από τους υπόλοιπους ηθοποιούς.

Το όραμα ζωής του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν συγκινεί και καθηλώνει. Πρόκειται για μια υψηλού επιπέδου διαχρονική, υπαρξιακή και φιλοσοφική, αναζήτηση για την ζωή και το θάνατο.

Paths of Glory - Σταυροί στο Μέτωπο (1957)

Το Paths of Glory( ή σε μια απ' τις πολλές αυθαίρετες μεταφράσεις που γίνονται στα Ελληνικά, Σταυροί στο μέτωπο) είναι το πρώτο από μια σειρά συνεχόμενων αριστουργημάτων του Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Η ταινία είναι αψεγάδιαστη και πρόκειται για έναν διαχρονικό αντιπολεμικό ύμνο.

Το σενάριο είναι το εξής. Κατά την διάρκεια του Πρώτου Παγκόσμιου Πόλεμου μια μεραρχία Γάλλων στρατιωτών προετοιμάζεται για μια άσκοπη επίθεση ενός, υπό την κατοχή των Γερμανικών δυνάμεων, λόφου( Ant Hill ). Η απόφαση για την κατάληψη του έχει παρθεί από τον στρατηγό Mireau, ο οποίος λειτουργεί με βάση τα προσωπικά του συμφέροντα, αφού από την νικηφόρα έκβαση της μάχης έχει να κερδίσει ακόμα ένα αστέρι. Το σχέδιο όμως ναυαγεί, η επίθεση καταλήγει σε πανωλεθρία και τα Γαλλικά στρατεύματα αναγκάζονται σε άτακτη υποχώρηση, ενώ ένας λόχος δεν βγαίνει καν από τα χαρακώματα.

Και σε αυτό το σημείο ξεκινάει το δεύτερο και σημαντικότερο μέρος της ταινίας. Ο Mireau αποφασίζει να τιμωρήσει παραδειγματικά τρεις στρατιώτες με την κατηγορία της δειλίας απέναντι στον εχθρό. Το στρατιωτικό δικαστήριο αποφασίζει την τιμωρία της θανατικής ποινής, ενώ σημαντικό ρόλο στην ιστορία έχει ο ιδεαλιστής συνταγματάρχης Dax που θα υπερασπιστεί τους στρατιώτες του χωρίς να υπολογίζει την καριέρα του στον στρατό.

Μέσα στα μόλις 88 λεπτά που διαρκεί η ταινία, έχουμε δεκάδες καυστικές αναφορές στην υποκρισία που επικρατεί στον στρατό, την υποταγή ενός πλήθους στις φιλοδοξίες ενός ανθρώπου, φιλοσοφικά και υπαρξιακά ερωτήματα για τον θάνατο και την ζωή, δημιουργία αντιπολεμικής κουλτούρας και άνοιγμα απίστευτων πνευματικών οριζόντων.

Ο στρατός είναι μια μικρογραφία της κοινωνίας και αυτό καυτηριάζει ο Κιούμπρικ. Η υποκρισία του συστήματος, η παράνοια του πολέμου και η απαξίωση της ανθρώπινης ζωής( ο στρατηγός αποφάσισε να επιτεθεί ξέροντας ότι θα μείνει ζωντανό μόνο το 25% του στρατεύματος).

Λίγοι αποφασίζουν αν θα πεθάνουν πολλοί. Ήρθαμε και φεύγουμε από αυτή την ζωή χωρίς να έχουμε κανένα απολύτως λόγο για την εξέλιξη της. Η συζήτηση των δυο στρατιωτών πριν πάνε στην μάχη, ξέροντας ότι θα πεθάνουν, είναι άκρως απολαυστική. Η αναφορά, του καταδικασμένου σε θάνατο, Lejeune ότι αυτός θα πεθάνει ενώ η κατσαρίδα που τριγυρνάει στο πάτωμα θα ζει, είναι ανατριχιαστική.

Μέσα σε όλο αυτό το χάος της ανθρώπινης παρακμής, βρίσκεται μια αχτίδα φωτός στον συνταγματάρχη Dax, τον οποίο υποδύεται εξαιρετικά ο Κερκ Ντάγκλας. Αναλαμβάνει να υπερασπιστεί τους καταδικασμένους, πριν καν γίνει η δίκη, σε θάνατο στρατιώτες. Άλλη μια αναφορά, που ξεφεύγει από την μικρογραφία του στρατού, για την διαφθορά της δικαιοσύνης και το απάνθρωπο της εφαρμογής της θανατικής ποινής. Η μοναξιά του ενός, του διαφορετικού, του εκλεκτού απέναντι στην σαπίλα ενός συστήματος.

Η επιλογή των τριών στρατιωτών δεν είναι τυχαία. Ο ένας επιλέχτηκε με κλήρωση, ο άλλος επειδή είχε προσωπική κόντρα με τον διοικητή του λόχου του και ο άλλος επειδή ήταν δακτυλοδειχτούμενος λόγω αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Η τύχη( ή μοίρα όπως το βλέπει κανείς) , η εκδίκηση και η προκατάληψη παίζουν ρόλο για τον θάνατο, μεταφορικά και κυριολεκτικά, ενός ανθρώπου.

Ενώ και ο τρόπος που πεθαίνουν είναι συμβολικός. Ο πρώτος πεθαίνει πάνω στο κρεβάτι του πόνου( υψηλού επιπέδου μαύρο χιούμορ) , ο δεύτερος παρακαλώντας τον θεό να τον σώσει και με κλειστά μάτια απέναντι στον θάνατο και ο τρίτος με το κεφάλι ψηλά. Οι τρεις επιλογές που έχει για να πεθάνει ένας άνθρωπος. Άρρωστος, προσκολλημένος σε έναν αόρατο θεό ή θαρραλέος απέναντι στην ματαιότητα.

Υπάρχουν δεκάδες σκηνές που θα μπορούσα να σχολιάσω, δεκάδες αναφορές που δεν έπιασα ή μπορεί να τις έπιασα και λάθος. Ας δει ο καθένας την ταινία και ας βγάλει τα προσωπικά του συμπεράσματα.

Για το τέλος αφήνω την επική σκηνή, με την οποία κλείνει η ταινία, με την Γερμανίδα τραγουδίστρια να τραγουδάει μπροστά σε ένα κοινό αποκτηνωμένων Γάλλων στρατιωτών. Μόλις ξεκινάει το τραγούδι όμως όλοι σταματάνε και εμφανίζεται ο άνθρωπος που είχε χαθεί στην φρίκη του πολέμου. Η τέχνη ενώνει και είναι το σημείο αναφοράς της ανθρώπινης ύπαρξης. Η μοναξιά απέναντι στον θάνατο μόνο έτσι μπορεί να νικηθεί. Και ο Κερκ Ντάγκλας να λέει στον λοχία, που πάει να τους επαναφέρει στην πραγματικότητα, να τους δώσει άλλα τρία λεπτά. Αυτά τα τρία λεπτά ίσως κάποτε, με ταινίες σαν αυτή, να γίνουν μια ολόκληρη ζωή.

Η γυναίκα που είχε ονομάσει τον γάτο της Κάφκα

Είχε πατήσει τα τριάντα εδώ και κάτι χρόνια. Με καλή δουλειά,λεφτά,μεγάλο σπίτι στα βόρεια προάστια. Πολυταξιδεμένη,ψαγμένη σε μουσική και λογοτεχνία και με μια μεγάλη γκάμα φίλων και γνωστών.Παρ'όλα αυτά δεν είχε εκπληρώσει τον βιολογικό και κοινωνικό σκοπό που έχει επιβάλει εδώ και αιώνες η ανθρωπότητα στην μέση γυναίκα.Δεν είχε παντρευτεί,ούτε είχε αποκτήσει παιδιά. Γι'αυτό είχε και την αίσθηση του ανολοκλήρωτου στο βλέμμα της.Έκανε όμως πολύ καλό κρεβάτι και είχε μπόλικο αλκοόλ στο σπίτι της οπότε δεν είχα κάποιο ουσιαστικό πρόβλημα.

Ένα βράδυ που καθόμασταν ξαπλωμένοι,καπνίζοντας και βλέποντας τηλεόραση,ήρθε προς το μέρος μας ο γάτος της.Επειδή είχαμε πάνω από δέκα λεπτά να ανταλλάξουμε κουβέντα την ρώτησα ποιο είναι το όνομα του.Δεν με ενδιέφερε καθόλου και ήμουν ήδη έτοιμος να το διαγράψω αυτόματα απ' την μνήμη μου.

-Τον έχω βγάλει Κάφκα,ήταν η απάντηση της.

Δεν είπα τίποτα.

-Ξέρεις ποιος είναι ο Κάφκα έτσι;

-Κάτι έχω ακούσει,της απάντησα.

-Είναι ο αγαπημένος μου συγγραφέας.

Κοίταξα απέναντι που βρισκόταν η βιβλιοθήκη της.Είχε τα βιβλία ταξινομημένα ανάλογα με τον συγγραφέα.Είχε μόνο δυο βιβλία του.Τα πιο γνωστά,τον Πύργο και την Δίκη.Άρχισα να προβληματίζομαι.Τι στο διάολο σημαίνουν όλα αυτά; Επειδή έχει διαβάσει δυο βιβλία του Κάφκα έχει αρχίζει να χτίζει μια φαντασίωση ότι ζει σε κάποιου είδους καφκικό λαβύρινθο; Έχει την ικανότητα να συνειδητοποιήσει,έστω και στο ελάχιστο,το απύθμενο βάθος της πολυεπίπεδης σκέψης του; Και δίνοντας το όνομα του συγγραφέα σε ένα ζώο πιστεύει ότι του αποδίδει κάποιο φόρο τιμής; Μέχρι εκεί μπορεί να φτάσει η επιδειξιομανία της γνώσης ενός ημιμαθούς ανθρώπου;

Και τότε με χτύπησε σαν κλωτσιά στα αρχίδια.Είχα πιει τόσες μπύρες που έπρεπε να περάσει λίγη ώρα μέχρι να λειτουργήσει η μνήμη μου σε φυσιολογικά επίπεδα.Και εγώ μέχρι πριν λίγο καιρό είχα αποφασίσει ότι άμα πάρω σκύλο θα τον ονομάσω Μπουκόφσκι.Μήπως τελικά ζούμε σε έναν κόσμο όπου απαρτίζεται από συνθέσεις παρανοϊκών φαντασιώσεων; Επειδή πίνω μπύρες που και που και έχω και μια ενδιαφέρουσα ερωτική ζωή πιστεύω ότι μπορώ να νιώσω την απελπισία και την απόγνωση,που γέννησαν η φτώχεια και η περιθωριοποίηση,του μεγάλου αυτού συγγραφέα και ποιητή.Είναι τόσο υποανάπτυκτη η κοινωνία μας που αποτελείται από χαμηλής ποιότητας αντίγραφα κάποιων ελάχιστων μεγάλων καλλιτεχνών;

Αλλά είναι ένα ακόμα μάταιο αλκοολικό βράδυ και δεν έχω δυνάμεις για μια πιο σύνθετη ανάλυση.Πήρα όμως μια σημαντική απόφαση.Άμα πάρω σκύλο δεν θα τον ονομάσω Μπουκόφσκι.

Και τώρα που το ξανασκέφτομαι δεν θα πάρω καν σκύλο.

Αλκοολικές νύχτες,νηφάλια ζωή(στον Τσαρλς Μπουκόφσκι)

Μπύρες,ουίσκι και κρασί
γυναίκες και αμέτρητοι μπελάδες
και ήταν σαν να ήμασταν μαζί
με όσους ζωγράφισε σε ποιητικούς καμβάδες.

Την νύχτα έντυνε με πιάνο και βιολί
τσιγάρα και καπνοί η μόνη συντροφιά του,
την τρέλα αγάπησε πολύ
μα τάισε με σκέψεις την καρδιά του.

Απόγνωση που εκφράστηκε με την κραιπάλη
η γνώση όμως δεν βούλιαξε ποτέ,
μάθημα καλό σ'αυτό το χάλι
μια σύγχρονη ελπίδα αλκοολικέ θεέ.

Περιπέτειες πολλές με πόρνες και αλήτες
σωσίβιο και αυτό σε διαρκές ναυάγιο,
η κοινωνία συνήθως πετάει από τις λίστες
ότι δεν φαντάζει κανονικό και άγιο.

Μα ο Μπουκόφσκι ήτανε εξαίρεση τρανή
σε ένα μέτριο και τραγικό κανόνα,
όταν οι άλλοι ξυπνάγαν το πρωί
εκείνος φίλιωνε με μακρινό αιώνα.

Ο νικητής του αιώνιου ποιητικού διαγωνισμού(στον Φρανσουά Βιγιόν)

Μέσα στην παρανομία έλαμψε

με νόμο το ταλέντο,

κανένας δεν τον έκλαψε

τον πόνο είχε φόντο . 

Στις φυλακές εμπνεύστηκε

ελεύθερος στον νου,

ποτέ του δεν διαψεύστηκε

με σκέψεις αλλουνού.

Ζωή παράξενη επέλεξε

σε θάνατο μεσαιωνικό,

η ποίηση τον διάλεξε

να δείξει το διαφορετικό.

Ποιος να είναι άξιος

να τον επικρίνει;

Όταν δεν είναι αντάξιος

σε όνειρο να μείνει.

Και όμως ο Βιγιόν κατάλαβε

πως απ'την ευθανασία

είναι σαφώς καλύτερη

μια διακριτή αθανασία.

Μια εποχή σε σύγχρονη κόλαση(στον Αρθούρο Ρεμπώ)

Μια κόλαση ανήλικη άνθιζε στο μυαλό του
που να βρει ισάξιο να εκφραστεί,
όταν τα παράτησε στο απόγειο του
και αποφάσισε να ζήσει και στην Γη.

Η ποίηση τον μάγεψε αιώνια
και άφησε διαχρονική πληγή,
δεν μέτρησε με χρόνια
την μάταιη ζωή.

Τερμάτισε νωρίς την ίδια διαδρομή
ενώ πολλοί δεν τόλμησαν
ούτε να γεννηθούν,
καλύτερο αντάλλαγμα
η μέση αποπομπή
και ο Ρεμπώ απ'τις στάχτες του θα ξαναγεννηθεί.

Τραβέρσο στην στεριά(στον Νίκο Καββαδία)

Ήτανε της θάλασσας ο ποιητής
σπάνιος ο δρόμος που είχε πάρει
να ακολουθήσει τις δυσκολίες της ζωής
να πετάξει μες στην κόλαση το ζάρι.

Η σκέψη του πορεία είχε χαράξει
σαν τα βαπόρια που έπλεε μαζί,
την συμβατικότητα για πάντα είχε πετάξει
τα όνειρα δεν γίνανε πληγή.

Περιπέτειες πολλές και ιστορίες χίλιες
ποιήματα που γίνανε τραγούδια από παλιά,
που να το φανταζότανε πως τόσες τρικυμίες
θα μπαίνανε σε σπίτια ωραία και ζεστά.

Έγινε θρύλος ξακουστός,
η αντανάκλαση του Δία
και όταν καράβια θα φεύγουν στα τυφλά
θα έχουνε πυξίδα τον Νίκο Καββαδία.

Σάββατο βράδυ(στον Κώστα Καρυωτάκη)

Σάββατο βράδυ με παρέα ή μοναχοί
κανείς δεν ένιωσε της φλόγας το σαράκι
εκείνο που είναι δημιουργική αρχή
και που μας έδωσε τον μέγα Καρυωτάκη.

Ακόμα ένα πάρτυ

Ήμουν καλεσμένος στο πάρτυ ενός φίλου.Δηλαδή δεν ήμασταν ακριβώς φίλοι,αλλά η απουσία οποιασδήποτε ουσιαστικής επαφής με τους περισσότερους ανθρώπους που ήξερα είχε ανυψώσει αυτή την ημιτελή σχέση σε φιλία.

Πήγα εκεί παρέα με δυο φίλους.Πιστοί συνοδοιπόροι στις περισσότερες βραδιές αλκοολικής ματαιότητας.Φτάνουμε πανέτοιμοι με ένα μπουκάλι κρασί στο χέρι ο καθένας.Έχω έναν κανόνα όταν πάω σε τέτοιες συγκεντρώσεις.Κοιτάζω την αναλογία φαγητού-ποτού.Είδα ένα τραπέζι γεμάτο εκλεκτά εδέσματα σε περίοπτη θέση.Το τραπέζι με τα ποτά και τις μπύρες βρισκόταν σε μια γωνία...Η νύχτα θα μεταμορφωνόταν σε άγριο ποτάμι και όλο το αλκοόλ θα κύλαγε προς μια πλευρά.Την δικιά μου.

Άντρες χωρίς καμιά πραγματική διάθεση να πιουν περιφέρονταν από το εσωτερικό του σπιτιού στο μπαλκόνι.Οι συζητήσεις πιο βαρετές και από μπογιά που στεγνώνει σε τοίχο.Οι λιγοστές γυναίκες σχεδόν ανύπαρκτες μέσα στον βούρκο της κομφορμιστικής τους μετριότητας.Ποιος λογικός άνθρωπος δεν θα αφηνόταν στην γλυκιά αγκαλιά της κραιπάλης σε ένα τέτοιο πάρτυ; Ποιος ο λόγος να μείνει κανείς νηφάλιος; Κάτι τέτοιες βραδιές επιβάλλεται να μεθύσεις.Πρέπει να μεθύσεις.Μπορείς να μεθύσεις.Αξίζει να μεθύσεις.Αξίζει να τους στείλεις όλους στο διάολο και να μεθύσεις.

Και όπως καταλάβατε όλοι μέθυσα.Μια αχτίδα φωτός έλαμψε ξαφνικά μέσα στην μικροαστή μαυρίλα της επονομαζόμενης διασκέδασης.Ένας μικρός ήλιος καρφώθηκε στο ταβάνι και προσπαθούσε να βρει ένα λόγο για να συνεχίσει να υπάρχει.Είναι όλοι τους απαράδεκτοι.Μου θυμίζουν κάτι μικρά παιδάκια που μιμούνται τις συμπεριφορές των <<μεγάλων>>.Ωρίμασαν και συμπεριφέρονται σύμφωνα με κάποιους άγραφους κανόνες κοινωνικής συναναστροφής και ακολουθούν πιστά την ιεροτελεστία του πνευματικού θανάτου.Κάποιοι από αυτούς ίσως να μιλάνε και για κάποια μορφή τέχνης.Τι ξέρουν αυτοί από τέχνη; Το μοναδικό αριστούργημα της ζωής τους θα είναι τα λουλούδια που θα σκεπάζουν απαλά τον τάφο ενός ανθρώπου που δεν έζησε ποτέ.

Έχεις ζωγραφίσει την μετριότητα;

Άραγε πως να ΄ναι να ζωγραφίζεις την μετριότητα;

Θα σου πω εγώ.

Ένας άντρας σε ξένο σπίτι

κακό μεθύσι και χωρίς το προσδοκώμενο γαμήσι.

Να κοιτά ένα γύρω να βρει ένα απόσταγμα αλήθειας

και να ανακαλύπτει ότι δεν μπορεί.

Ίσως γιατί είναι νωρίς το πρωί.

Μεσημέρι με ένα φίλο

Μεθύσι μεσημεριανό
με φίλο μου καλό και παιδικό.
Τρεις μπύρες με το βλέμμα στην συνήθεια.
Πάρε ψέμα,δώσε αλήθεια.
Ήταν μια μέρα σαν τις άλλες
μα έγινε μεθύσι μαγικό.
Ίσως να 'ναι αυτό το μυστικό.

Ένα μέτριο ποίημα

Νωρίς το πρωί
σε ξένο σπίτι,
καλημέρα ζωή
καληνύχτα ξενύχτη.

Οι τοίχοι άσπροι
το φως στο μυαλό,
ποντίκια και ταύροι
πουλιά στο γιαλό.

Ένα μέτριο ποίημα
ένα πρωί με φως,
το λέω είναι κρίμα
αχ να 'μουν αλλιώς.

Τα γενέθλια ενός φίλου

Το Σάββατο είχε γενέθλια ένας φίλος.Οπότε,μας προσκάλεσε στο σπίτι του για το δεύτερο συνεχόμενο απενοχοποιημένο μεθύσι της εβδομάδας.Βέβαια είναι λίγο ηλίθιο να γιορτάζεις την μείωση της απόστασης από τον θάνατο.Αλλά τουλάχιστον είναι μια καλή ευκαιρία για να πιεις.

Μαζευόμαστε λοιπόν στο σπίτι του.Ένα μάτσο ρεμάλια,ένα συνονθύλευμα από άχρηστους μεθύστακες που το μόνο μέλλον που έχουν είναι σε κλινικές αποτοξίνωσης και ψυχιατρεία.Παντού έβλεπες ποτά και μάτια που γυάλιζαν.Ήμασταν στημένοι στην αφετηρία και περιμέναμε κάποιος να δώσει το έναυσμα για την εκκίνηση.Δόθηκε με ένα σφηνάκι χαμένων ονείρων και κίτρινης τεκίλας.

Η βραδιά είχε κυλήσει φυσιολογικά και σε δυο ώρες ήμασταν όλοι λιώμα.Τραγούδια,αγκαλιές,χορός και γέλια.Και από πίσω να παίζει η μελωδία της κόλασης.Της κόλασης του μυαλού.

Αφού ήπιαμε ότι πόσιμο υπήρχε μέσα στο σπίτι,ξεχυθήκαμε στους δρόμους για να ασχοληθούμε με το αγαπημένο μας άθλημα.Το κυνήγι μαγισσών.

Είχαμε ένα ελάττωμα σαν παρέα,ότι κάναμε είχε σαν κατάληξη τις γκόμενες.Δεν μας ενδιέφερε τίποτα άλλο.Μεθύσια και γκόμενες.Βέβαια τώρα που το ξανασκέφτομαι δεν ήταν και τόσο κακό αυτό.

Τελικά δεν έγινε τίποτα αξιομνημόνευτο σε αυτή την βραδιά.

Όπως και σε αυτή την ζωή.

Υπομονή για τα επόμενα γενέθλια.

Απόκριες και η αιώνια μάσκα

Παρασκευή βράδυ σε ουζάδικο στο κέντρο της Αθήνας.Με λίγους φίλους και τις φίλες της γκόμενας ενός εξ αυτών.Είχα κάνει γερό ζέσταμα απ'το σπίτι και είχα πάει ήδη μεθυσμένος.Το μαγαζί ήταν γεμάτο και όλοι διασκέδαζαν απενοχοποιημένα μιας και το επέβαλε το εορταστικό κλίμα.Η κοινωνία είχε δώσει την συγκατάθεση της και οι άγραφοι νόμοι της διασκέδασης τέθηκαν σε ισχύ.Όλοι μπορούσαν να γίνουν χάλια και να κάνουν ότι μαλακία θέλανε χωρίς να υπάρξει οποιαδήποτε σοβαρή αποδοκιμασία.

Με το που κάθομαι αρχίζω να πίνω λίγο πετρέλαιο που το πλάσαραν σαν ούζο πρώτης διαλογής.Είχα το κλασσικό ύφος ανθρώπου που πίνει για να ξεχάσει τον πόνο του και όχι επειδή είναι χαρούμενος,αλλά τουλάχιστον σε αυτόν τον τομέα δεν διέφερα από τους άλλους θαμώνες του μαγαζιού.

Η γκόμενα του φίλου μου είχε το βλέμμα του λύκου στα μάτια της.Θα τον χώριζε σύντομα,μετά από δύο χρόνια σχέσης,ήμουν βέβαιος.Γι'αυτό που δεν ήμουν βέβαιος ήταν ο λόγος.Αλλά δεν με ένοιαζε και πολύ.Θα το ξεπεράσει όπως όλοι οι άλλοι.

Οι φίλες της αδιάφορες μέχρι θανάτου.Και απρόσωπες εν μέσω μασκαράδων.Ενδιαφέρων συνδυασμός.Το μόνο ενδιαφέρων στοιχείο που είχαν πάνω τους.

-Γιατί είσαι συνέχεια μεθυσμένος,με ρώτησε η παρθένα της παρέας.

-Δεν μπορείς να καταλάβεις.Και δεν μπορείς να καταλάβεις,γιατί δεν θες να καταλάβεις.Και δεν θες να καταλάβεις,γιατί δεν θες να πιεις Και δεν ξέρεις να πιεις.Και δεν μπορείς να πιεις.Δεν είναι θέμα μυαλού.Δεν είναι θέμα ηλικίας.Είναι θέμα ζωής και αντίληψης της ζωής.

Με κοίταξε λίγο εντυπωσιασμένη.Πόσο εύκολα εντυπωσιάζονται οι νεκροί.

Όταν και οι υπόλοιποι έφτασαν σε ένα αξιόλογο επίπεδο μέθης,φύγαμε από το μαγαζί.Αποφασίσαμε να πάμε σε ένα αποκριάτικο πάρτι,αν και δεν υπήρχε η δυνατότητα επιλογής έτσι και αλλιώς.

Παντού έβλεπες τρέλα,γέλια και χαρά.Η καλύτερη στολή των αποκριών.

Και μια μάσκα που δεν βγαίνει ποτέ από το πρόσωπο.

Μέχρι να πεθάνεις.Και τυπικά.

Μεθυσμένος μια νύχτα του χειμώνα

Μια μικρή κωμόπολη,μια κρύα νύχτα,μια συγκέντρωση παλιών συμμαθητών.Το σκηνικό έχει στηθεί.

Μια όχι και τόσο απίθανη συνάντηση.Μια γυναίκα με λίγες αναμνήσεις αλλά πολλά όνειρα.Μια φευγαλέα ματιά.Λίγα λόγια.

Τα συναισθήματα χορεύουν μπροστά μου σαν δαιμονισμένα.Το αλκοόλ χειροτερεύει την κατάσταση.Κάτι έχει σπάσει μέσα μου αλλά δεν έχει πια σημασία.Βγαίνω έξω για να μην με βλέπει,να κρυφτώ.Κοιτάζω τον ουρανό,καπνίζω και σκέφτομαι τι λάθος έκανα.

Καταλήγω σε κάποιες δυσάρεστες σκέψεις για τον εαυτό μου.Το ποτό μου θολώνει την κρίση και με οδηγεί σε ασφαλή μονοπάτια.Ξαναμπαίνω μέσα και την αποφεύγω για το υπόλοιπο της βραδιάς.

Μια μελωδία από ένα ξεχασμένο πιάνο με παρασέρνει.Κάθομαι και ακούω μαγεμένος,ενώ η τροπή που έχει πάρει η σημερινή νύχτα,χτυπάει ανελέητα τις άμυνες της λογικής μου.Άλλη μια γυναίκα στο τεφτέρι της αποτυχίας.Το μυαλό μου δεν με βοηθάει και λίγες σκέψεις αξίζουν να κόψουν την εισροή του αλκοόλ στον οργανισμό μου.

Η συγκέντρωση τέλειωσε και τα λίγα μπαράκια που είναι ακόμα ανοιχτά,θα μας συνοδέψουν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.Κατεβαίνω μόνος μου,κρατώντας αξιοπρεπώς την ισορροπία μου και στρίβοντας απανωτά τσιγάρα.Τα στολισμένα,με χριστουγεννιάτικα φωτάκια,μπαλκόνια μου δείχνουν τον σκοτεινό δρόμο της επιστροφής στην πραγματικότητα.

Κάτι τέτοιες νύχτες περιμένεις η σοφία των εμπειριών που μαζεύεις,να σε γεμίσει και να σε οδηγήσει σε συμπεράσματα που θα σε γλιτώσουν από μελλοντικές αποτυχίες.Όμως τίποτα,ούτε μια σκέψη της προκοπής.

Ανούσια βραδιά,λάθος γυναίκα,ξεχασμένα όνειρα.Και μια ζωή που δεν έχεις τα αρχίδια να την ζήσεις σωστά.

Και δεν φτάνουν και τα λεφτά για άλλο αλκοόλ.

Όλα πάνε στραβά.